PODSTAWOWE ZASADY PRACY LOGOPEDYCZNEJ Z DZIECKIEM AUTYSTYCZNYM.

      Praca logopedyczna z dzieckiem z autyzmem ( zaburzeniami ze spektrum autystycznego ) jest procesem złożonym i wieloaspektowym, wymagającym indywidualnego podejścia. Autyzm wpływa na rozwój mowy, umiejętności komunikacyjnych i interakcji społecznych, dlatego głównym celem pracy logopedycznej jest doskonalenie umiejętności mowy i komunikacji dziecka, a także sprzyjanie rozwojowi interakcji z otoczeniem.

Podstawowe zasady pracy logopedycznej z dzieckiem autystycznym :

1. Indywidualne podejście :

•Każde dziecko z autyzmem ma swoją charakterystykę i potrzeby, dlatego logopeda musi opracować indywidualny plan pracy, skupiając się na poziomie rozwoju mowy, cechach behawioralnych i stanie emocjonalnym dziecka.

2. Przejrzysta struktura i przewidywalność :

•Dzieci autystyczne często mają trudności z przystosowaniem się do zmian. Dlatego ważne jest, aby stworzyć stabilną strukturę lekcji, stosując stałą sekwencję i powtarzające się elementy, tak aby dziecko czuło się bezpiecznie i rozumiało, co go czeka na każdym etapie.

3. Stosowanie pomocy wizualnych :

• Dzieci autystyczne często lepiej postrzegają informacje wizualne, dlatego skuteczne jest wykorzystywanie obrazków, symboli, diagramów, kart, aby pomóc w nauce języka i komunikacji.

• Można korzystać z tablic komunikacyjnych, map z obrazami, ikon.

4. Praca nad komunikacją społeczną :

• Dzieci autystyczne mogą mieć trudności w kontaktach z innymi ludźmi. Logopeda pracuje nad rozwojem umiejętności społecznych: rozpoczynania i utrzymywania rozmowy, wyrażania swoich pragnień i potrzeb, interpretowania sygnałów niewerbalnych (gestów, mimiki).

5. Rozwój rozumienia języka :

• Ważne jest, aby pracować nie tylko nad ekspresją mowy, ale także nad rozwojem umiejętności rozumienia języka. Logopeda stosuje różnorodne ćwiczenia, aby rozwinąć percepcję słuchową, zrozumienie instrukcji, pytań, odcieni emocjonalnych w mowie.

6. Modelowanie i naśladownictwo :

•Ponieważ dzieci autystyczne mogą mieć trudności z inicjacją mowy, logopedzi często modelują niezbędne konstrukcje mowy, aby dziecko mogło je naśladować. Mogą to być zarówno proste frazy, jak
i bardziej złożone zdania w kontekście gry.

7. Gra jako podstawa nauki :

• Zabawa jest ważną częścią rozwoju dziecka autystycznego. Dzięki grze można nie tylko doskonalić umiejętności mówienia, ale także pomóc dziecku dostosować się do sytuacji społecznych, nauczyć się rozpoznawać emocje i wchodzić w interakcje z innymi.

Strategie pracy logopedycznej:

1. Alternatywne i uzupełniające się systemy łączności ( ADCS ) :

•W przypadku dzieci, które mają poważne trudności z komunikacją werbalną, można zastosować alternatywne metody komunikacji. Mogą to być tablice komunikacyjne , PECS (Picture Exchange Communication System) — system wymiany kart z obrazami.

2. Programowanie z wykorzystaniem gier wizualnych :

• Korzystanie z gier, które pomagają dziecku nie tylko rozwijać język, ale także rozumieć normy społeczne. Na przykład poprzez odgrywanie ról możesz nauczyć dziecko umiejętności społecznych, takich jak prowadzenie rozmowy na zmianę, słuchanie, zadawanie pytań i odpowiadanie na nie.

3. Metoda "inteligentnych kroków" :

• Podział nauki na małe etapy i wsparcie krok po kroku pozwala dziecku z autyzmem lepiej przyswajać informacje i nie czuć się przytłoczonym. Na każdym etapie ważne jest, aby zadbać o sukces, aby dziecko mogło zobaczyć efekty swojej pracy.

4. Integracja z innymi specjalistami :

• Logopeda musi ściśle współpracować z innymi specjalistami: psychologami, nauczycielami, lekarzami, aby zapewnić dziecku kompleksowe podejście do rozwoju.

5. Motywacja i zachęta :

• Biorąc pod uwagę możliwe trudności z uwagą i motywacją, ważne jest stosowanie pozytywnych wzmocnień: pochwał, zachęty w postaci zabawek lub innych zachęt. Pomaga to utrzymać zainteresowanie dziecka zajęciami i sprzyja rozwojowi jego umiejętności językowych.

Metody pracy logopedy z dziećmi autystycznymi:

1. Technika "pasywnego uczenia się" :

• Logopeda może zastosować naukę pasywną, gdy dziecko nie wypowiada słów, ale aktywnie słucha. Przyczynia się to do rozwoju słuchowej percepcji mowy i pozwala dziecku później zacząć reagować werbalnie.

2. Metoda "systematycznego odczulania " :

• W przypadku dzieci autystycznych, które mogą być wrażliwe na dźwięki lub pewne sytuacje społeczne, stosuje się stopniowe wprowadzanie nowych elementów lub zmiany w mowie i interakcji.
Ta metoda pomaga zmniejszyć stres i niepokój.

3. Praca w grupach :

• Chociaż większość dzieci autystycznych ma trudności z socjalizacją, zajęcia grupowe, podczas których dzieci mogą wchodzić w interakcje, pomagają rozwijać umiejętności komunikacji w prawdziwym kontekście. W takiej grupie mogą uczyć się norm społecznych i dostosowywać się do otoczenia.

Znaczenie wczesnej interwencji:

      Im wcześniej rozpoczniesz korektę logopedyczną, tym większe są szanse na sukces w rozwoju umiejętności mowy i komunikacji u dzieci z autyzmem. Systematyczna praca pozwala na znaczną poprawę socjalizacji i rozwoju języka.

        Praca logopedyczna z dziećmi autystycznymi wymaga cierpliwości, indywidualnego podejścia
i kompleksowych metod. Ważne jest, aby stworzyć środowisko sprzyjające rozwojowi mowy
i komunikacji, które pomoże dziecku lepiej współdziałać z innymi ludźmi i dostosować się do warunków społecznych. Kluczowe jest wykorzystanie pomocy wizualnych, metod gry, a także integracja z innymi specjalistami w celu uzyskania kompleksowego wsparcia.